Glyfosaat is de actieve stof in de meest gebruikte onkruidverdelgers op de Europese markt. Het zit bijvoorbeeld in Roundup van de landbouwgigant Monsanto. Eind 2023 kreeg de industrie opnieuw 10 jaar toestemming om het middel te gebruiken. Ondanks dat de wetenschap én de Tweede Kamer inmiddels heeft erkend dat het middel aanzienlijke gezondheidsrisico’s met zich meebrengt.
Bedrijven hebben jarenlang uit het zicht geprobeerd om het beleidsproces te beïnvloeden. In 2016 schreef Transparency in samenwerking met een aantal andere ngo’s organisatie hier al een rapport over. Ook schreef Transparency recent een artikel over de recente goedkeuring van het middel op de Europese markt. Beide stukken laten zien dat het bedrijfsleven een disproportionele invloed hebben op het beleidsvormingsproces.
Een voorbeeld van deze ontransparante praktijken en kritiekpunt op Europese beoordelingsmethode is dat de aanvrager van de verlenging zelf een dossier moet aanleveren dat bewijst dat de stof geen risico vormt voor de leefomgeving of de gezondheid van de mens. De Europese evaluatie van de risico’s wordt derhalve voor een aanzienlijk deel gebaseerd op studies en onderzoeken die gefinancierd worden door de producenten van glyfosaat. Dat levert een belangrisico op. Producent van het middel glyfosaat zijn in het verleden bewust ontransparant geweest over de intern bekende risico’s van het middel; gedreven door een sterke financiële prikkel om glyfosaat op de markt te houden. In de nasleep van de procedure voor verlenging in 2017 is daarbij gebleken in hoeverre de industrie bereid is om met het veiligheidsdossier te rommelen.
Corporate Europe Observatory (CEO), een non-profitorganisatie die de invloed van lobbywerk op de beleidsbepaling en de besluitvorming van de Europese instellingen openbaart, laat dan ook zien dat de studies en onderzoeken van de industrie vaak niet voldoen aan de OECD richtlijnen voor wetenschappelijk onderzoek. Aan de hand van die richtlijnen zijn van 53 studies die de industrie voor de vorige herbeoordeling indiende, slechts twee wetenschappelijk betrouwbaar. Desondanks zijn minstens 38 van diezelfde studies in de huidige herbeoordeling opnieuw aangeleverd door de GRG.
Bovengenoemde risico’s kunnen deels ondervangen worden door een transparantere lobby en heldere integriteitsregels om belangenverstrengeling te voorkomen. Dit voorbeeld laat ook zien dat ontransparante lobbypraktijken ook regelmatig een Europese dimensie hebben.. Veel van de regels die wij in Nederland gebruiken worden daar gemaakt. Vandaar dat het platform weeffouten ook altijd over de grenzen kijkt als het gaat om de lobby.