Op woensdag 24 april 2024 heeft Knoops’ advocaten namens de Natuur en Milieufederaties Noord-Holland, Friesland, Zeeland en Zuid-Holland en zeven andere belangenorganisaties een dagvaarding uitgebracht tegen de Staat der Nederlanden in verband met de schadelijke gevolgen van de wijdverbreide PFAS-vervuiling in Nederland. Met de dagvaarding willen de deelnemende organisaties de Staat aanspreken op het nalaten van diens zorgplicht om de Nederlandse burgers en het milieu te beschermen tegen de schadelijke effecten van PFAS-vervuiling.
PFAS is de verzamelnaam voor een grote verzameling chemische stoffen. Inmiddels zijn de stoffen berucht door de steeds alarmerender onderzoeksbevindingen vanuit de (medische) wetenschap over de schadelijke effecten van PFAS-stoffen voor mens, dier en milieu. Bovendien staan PFAS bekend als ‘forever chemicals’: ze breken niet af en hopen zich op in het milieu. Toch worden PFAS nog steeds geproduceerd, uitgestoten in de leefomgeving en in talloze producten toegepast.
Ook in Noord-Holland zijn PFAS in verhoogde concentraties aanwezig, bijvoorbeeld langs de kustlijn, waar het zich ophoopt in het zeeschuim en neerslaat in het duingebied. Niet voor niets adviseert de GGD eigenaren van duintuintjes in Egmond om hun eigen groenten ‘voor de zekerheid’ af te wisselen met groenten uit de winkel. Ook zijn PFAS aanwezig rondom (voormalige) brandweerlocaties, zoals in de bodem en het grondwater van het voormalige oefenterrein in Velsen-Zuid. Er zijn sterk verhoogde concentraties aangetroffen in de nabijheid van Schiphol en er zijn zelfs PFAS aangetroffen in het Noord-Hollandse zwemwater.
Onlangs bleek weer dat PFAS in veel te hoge concentraties voorkomen in eieren en moeten brandweerlieden nog steeds werken met blusschuim dat zeer hoge doseringen PFAS bevat. Er is geen overzicht van welke bedrijven PFAS produceren. Bestaande wettelijke normen voor de hoeveelheid PFAS in oppervlakte-, drink- en grondwater en de bodem worden overschreden en niet gehandhaafd. De volksgezondheid en het milieu worden door de bestaande normen nog onvoldoende beschermd. De Natuur en Milieufederatie Noord-Holland wil met deelname aan de dagvaarding de Staat aan te sporen haar burgers en land te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van PFAS. De achttien concrete eisen uit de dagvaarding beogen een eind aan deze situatie te maken. De Nederlandse Staat heeft drie maanden om aan alle eisen te voldoen. Als dat op 21 juli niet gebeurd is, gaat de rechtszaak daadwerkelijk van start.
